Długotrwała jazda samochodem to niewątpliwie spore wyzwanie dla naszego organizmu. Każdy kierowca z pewnością znalazł się w sytuacji, w której to prowadząc samochód, zaczęła ogarniać go senność. Znużenie za kierownicą może dopaść nas bez względu na porę. Silne zmęczenie daje nam niepozorne znaki, bowiem zwykle zaczyna się od ziewania. Następnie dochodzi uczucie samozamykających powiek, a wraz z nim śmiertelnie niebezpieczna pokusa, aby przymknąć je choćby na sekundę. Istotnym symptomem zmęczenia są także zaburzenia związane z koncentracją, szybkie zapominanie bądź nie rejestrowanie tego, co dzieje się na drodze. Reakcja kierowcy na wiele podstawowych czynników staje się tak wolna, jak u osoby będącej pod wpływem alkoholu. O zaśnięcie za kierownicą najłatwiej, gdy jedziemy trasą poza miastem. Monotonna jazda autostradą lub długimi odcinkami prostych dróg krajowych bezsprzecznie sprzyja snu. Wtedy, prawdopodobieństwo wypadku, dwukrotnie ze skutkiem śmiertelnym – wzrasta. Jazda samochodem to ogromna odpowiedzialność, szczególnie, gdy kierowca przewozi rodzinę lub przyjaciół. Dlatego warto wiedzieć, jak unikać zmęczenia za kierownicą oraz jak postępować, w momencie, kiedy senność już nas ogarnie. Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej.
Spis treści
Nie śpij na drodze!
Zdaniem ekspertów, osoba dorosła powinna przesypiać 7-9 godzin w ciągu doby. W przypadku osoby, która przespała mniej niż 4 godziny, ryzyko wypadku jest 15-krotnie większe niż u osób, których sen trwał przez zalecany czas. Badania udowodniły także, iż senni kierowcy mogą powodować o 10% więcej kolizji. Jednak wielu ludzi nie stosuje się do tych poleceń. Niedobór snu niesie za sobą szereg negatywnych skutków dla zdrowia (w nadmiernych ilościach nawet dla życia), a ponadto ma negatywny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdu. Nie tylko mała ilość snu stanowi poważne zagrożenie życia kierowcy i pasażerów. Znaczenie ma także pora dnia, w jakiej jest nam dane prowadzić samochód. Każdy człowiek ma własny rytm dobowy, natomiast w przypadku większości kierowców, prawdopodobieństwo zaśnięcia jest największe w nocy między północą, a 6 rano, jak również w godzinach popołudniowych – między 13 a 17. Nie bez znaczenia pozostają warunki atmosferyczne i wahania ciśnienia. Nadmierna senność, to uczucie, na które składa się wiele czynników. Takie objawy mogą wskazywać na bezdech senny, pozimowe niedobory witamin (żelaza, potasu czy magnezu). Zaśnięcie za kierownicą jest bardzo niebezpieczne. Zawsze poprzedzone jest krótkimi sygnałami, takimi jak ziewanie, najeżdżanie na linię jezdni i pobocze czy nieuzasadnione różnice prędkości. Zwykle jego następstwem jest zjechanie na sąsiedni pas ruchu i zderzenie czołowe z nadjeżdzającym z przeciwka samochodem lub uderzenie w przeszkodę znajdującą się na jezdni. Wypadki samochodowe mogą zdarzyć się zarówno podczas dalekiej podróży, jak i krótkiej przejażdżki. Z snem trudno wygrać, niemniej jednak kierowcy powinni starać się być bardziej świadomi wpływu znużenia na bezpieczeństwo jazdy. Jeśli jesteśmy zmęczeni, nie kontynuujmy jazdy. Jedynym skutecznym rozwiązaniem na ogarniającą nas senność, jest odpoczynek.
Dowiedz się więcej o bezdechu sennym u kierowców: https://zdrowysen.info/bezdech-senny-u-kierowcow.
Jak często powinniśmy robić przerwy prowadząc samochód?
Zdecydowana większość kierowców zatrzymuje się rzadko i tylko wtedy, kiedy musi zatankować lub skorzystać z toalety. Paradoksalnie, większość z nich twierdzi, że zmęczenie i senność to przyczyny, dla których nie warto kontynuować dalszej jazdy. Wiele kierowców przyznaje, że z powodu towarzyszącego znużenia zmuszeni byli wielokrotnie przerwać podróż. Statystyki policyjne wykazują, że w 2015 roku z powodu zaśnięcia za kierownicą śmierć poniosło 85 osób, a 864 zostało rannych. Należy bezwzględnie mieć na uwadze, że główną przyczyną snu jest znużenie organizmu. Dlatego, prowadząc samochód przez kilka godzin i pokonując wiele kilometrów, koniecznie powinniśmy robić częste, co najmniej 15 minutowe postoje. Warto, aby taka przerwa odbywała się co 2 godziny. Wówczas dobrze jest zajechać na parking i wysiąść z pojazdu, aby rozprostować nogi oraz zaczerpnąć świeżego powietrza. Nawet kilkuminutowy spacer sprawi, że się rozruszamy oraz pobudzi i dotleni nasz organizm. W wyniku tego, zmęczenie, które zaczęło nas ogarniać odejdzie w niepamięć. Niestety, ludzie najczęściej bagatelizują kwestię regularnych przerw w prowadzeniu samochodu. Niektórzy stwierdzą, że robienie tak częstych postojów w długiej podróży wydłuży czas jej trwania. Niemniej jest to bardzo błędne myślenie. Osoba, która częściej się zatrzymuje będzie znacznie bardziej wypoczęta za kierownicą, w związku z czym będzie sprawniej i szybciej prowadzić pojazd. Zaś kierowca, który w ogóle nie będzie odpoczywał, aby uniknąć wypadku będzie zmuszony do powolnej jazdy, a tym samym pokonywanie kilometrów wydłuży się w czasie, a dodatkowo będzie zagrożone niebezpieczeństwem. Aby być wypoczętym, warto unikać spożywania alkoholu na minimum kilkanaście godzin przed podróżą. Niewskazane jest prowadzenie pojazdu po spożyciu obfitego posiłku, gdyż to również może mieć związek ze zmęczeniem w trakcie jazdy. Ze względu na porę roku, warto, aby kierowca posiadał w wyposażeniu niezbędne akcesoria, jak na przykład okulary przeciwsłoneczne, najlepiej z soczewkami polaryzacyjnymi, które skutecznie odbijają oślepiające blaski, nie pogarszając przy tym pola oraz ostrości widzenia i nie zaburzając rzeczywistych kolorów.
Na przekór zmęczeniu
Na wielu forach internetowych kierowcy chętnie dzielą się różnymi sposobami na radzenie sobie ze znużeniem i sennością. Najprostszym sposobem mogłoby się wydawać sięgnięcie po kawę, napój energetyzujący czy inny produkt, mający w składzie kofeinę. W pewnym etapie dawka kofeiny i tauryny doda Ci energii, choć faktem jest, iż ma niekorzystny wpływ na zdrowie i życie. Wśród spożywczych pomysłów znajdziemy metodę, taką jak posilanie się czekoladą, a nawet cytryną z cukrem. Oprócz tego, w momencie silnego przemęczenia pomocne może okazać się żucie gumy. Polecanym sposobem na narastające zmęczenie jest zwiększenie świeżego dopływu powietrza, które nas orzeźwi. Nie zawsze warunki sprzyjają zatrzymaniu, a otworzenie okna ma za zadanie zastąpić nam choć na chwilę pobyt na świeżym powietrzu. Ponadto, chcąc uniknąć senności w samochodzie, powinniśmy zadbać, aby panowała w nim optymalna temperatura. Podczas długotrwałych podróży, należy zrezygnować z podgrzewania foteli, a temperaturę w pojeździe ustawić maksymalnie na 20 stopni. Stosując się do takich poleceń, zyskamy przyjemny klimat. Z pewnością wysoka temperatura sprawia, że człowiek staje się mniej skoncentrowany i leniwy. Jeśli jednak mimo komfortowej temperatury nadal odczuwamy zmęczenie – możemy puścić na siebie zimny nawiew, dzięki któremu poczujemy się zdecydowanie mniej senni. Na niektóre osoby działa głośna, pobudzająca muzyka. Kiedy znuży nas sen, możemy bardzo głośno ustawić energiczną płytę z ulubionymi utworami. Głośne dźwięki bezsprzecznie nas rozbudzą i nie pozwolą zasnąć w trakcie prowadzenia pojazdu. Warto jednak pamiętać, że kiedy poczujemy się lepiej, muzykę powinniśmy od razu ściszyć, bowiem zagłusza ona wszelkie inne dźwięki dochodzące ze środka i z zewnątrz samochodu, np. nadjeżdżającej karetki czy charakterystycznego turkotu w silniku. Jedną z najlepszych metod na regenerację sił jest krótka drzemka po zjechaniu z trasy. Wystarczy 15-20 minut snu, abyśmy poczuli się lepiej i mogli bezpiecznie wyruszyć w dalszą trasę. Oczywiście, czas snu to odpoczynek dla naszego mózgu, zaś ciało wymaga dłuższej regeneracji. Niewątpliwie, każdy kierowca, myśląc o bezpieczeństwie swoim i innych, chce bezpiecznie dojechać do celu. W przypadku, kiedy czujemy się naprawdę senni, warto nie ryzykować i zdecydować się na odpoczynek.
Sytuacje, w których należy bezzwłocznie zatrzymać pojazd
Zdecyduj się na postój i odpoczynek, gdy:
- Zaczynasz ziewać, gdyż często może być to oznaka zmęczenia organizmu.
- Nie zwracasz uwagi na znaki drogowe czy przejechałeś na czerwonym świetle nie zdając sobie z tego sprawy to znak, że w wyniku przemęczenia, została zaburzona Twoja koncentracja.
- Nie potrafisz odtworzyć ostatnich kilku minut podróży
- Twoje powieki stają się ociężałe, występuje nadmierne mrużenie oczu połączone z trudnością ich pełnego otwierania.
- Nie potrafisz skupić myśli i rejestrować na bieżąco tego, co dzieje się na drodze.
- Bezwiednie, bez zredukowania prędkości wjeżdżasz na przeszkody występujące na jezdni np. progi zwalniające.
Podsumowanie
Zmęczenie za kierownicą może spotkać każdego kierowcę. Ospałość sprawia, że reakcje kierowcy na podstawowe bodźce są dużo wolniejsze, a dodatkowo wzrasta ryzyko wypadku. Przyczyn takiego samopoczucia może być wiele, począwszy od braku snu, zaburzenia rytmu w ciągu dnia, poprzez zmianowy harmonogram pracy czy stosowanie leków o działaniu uspokajającym. Sen może przyjść nagle, niespodziewanie i w części wyłączyć świadomość kierowcy, który jest przekonany, że w pełni panuje nad pojazdem. W sytuacjach bezsilności pomóc może rozmowa z pasażerem, chwilowy postój, a nawet kilkunastominutowa drzemka. Należy jednak pamiętać, że jedynym rozwiązaniem, jakie pozwoli nam skutecznie uniknąć senności za kierownicą to dobrze przespana noc, ponieważ nic nie jest w stanie zastąpić nam prawdziwego odpoczynku. Obowiązkiem każdego kierowcy jest zapewnienie bezpieczeństwa sobie i swoim pasażerom.
