Motoryzacja klasyczna

Audi Quattro

Dokładnie 3 marca 1980 roku na 50-tym salonie samochodowym w Genewie, Audi zaprezentowało bardzo nowoczesny i nowatorski model o nazwie Quattro. Samochód ten charakteryzował się aerodynamiczną linią, nadwoziem typu coupe oraz wieloma detalami podkreślającymi jego sportowe przeznaczenie. Jednak prawdziwa rewolucja kryła się pod karoserią. Samochód wyposażono w rewolucyjny napęd na 4 koła, który w połączeniu z turbodoładowanym, pięciocylindrowym silnikiem pozwolił stworzyć niesamowity samochód sportowy, który swoje możliwości potwierdzał również wynikami sportowymi.

Audi Quattro 2
Audi Quattro, model z roku 1990

Audi Quattro, model z roku 1990 Producent początkowo zakładał wyprodukowanie zaledwie 400 egzemplarzy w celu uzyskania homologacji rajdowej. Jednak zainteresowanie samochodem okazało się na tyle duże, że produkcja trwała przez 11 lat i wyprodukowano w sumie 11 452 samochody. Obecnie samochód zyskał rangę legendarnego i każdy egzemplarz jest poszukiwany i wart sporych pieniędzy. W całym okresie produkcji wprowadzano kilka zmian, z czego większość kosmetycznych, takich jak zmiana reflektorów i lakierowania tylnej klapy. Wśród najważniejszych należy wymienić wprowadzenie dwóch nowych silników kolejno w 1987 i 1989 roku oraz zastosowanie centralnego mechanizmu różnicowego typu Torsen w 1987 roku.

Silniki

Audi Quattro 3
Silnik RR z 1989 roku z czterema zaworami na cylinder i dwoma wałkami rozrządu

W 1980 roku Audi Quattro zostało wyposażone w turbodoładowany silnik o pojemności 2144 cm³. Silnik o kodzie WR to typowa z tego okresu konstrukcja Audi o nieparzystej liczbie 5 cylindrów, z jednym wałkiem rozrządu umiejscowionym w głowicy i dwoma zaworami na cylinder. Silnik zasilany był poprzez elektroniczny wtrysk paliwa K-Jetronic firmy Bosch oraz bezstykowy układ zapłonowy japońskiej firmy Hitachi. Jenostka ta to rozwinięcie silnika zaprezentowanego w 1979 roku w Audi 200 T5, względem którego dodatkowo zastosowano intercooler. Wszystkie te zabiegi pozwoliły na osiągnięcie mocy maksymalnej wynoszącej aż 200 KM oraz moment obrotowy 285 Nm przy 3500 obr/min. Silnik ten zapewniał sportowe osiągi i był jednym z czynników tworzących legendę samochodu. W 1987 roku pod maskę Audi Quattro trafił silnik o symbolu MB. W porównaniu do poprzednika, zwiększeno pojemność skokową do 2226 cm³, zwiększono stopień sprężania z 7.0:1 do 8.6:1. Dodatkowo silnik wyposażony w układ rozrządu z hydraulicznymi kasatorami luzów i zastosowano turbosprężarkę chłodzoną płynem chłodniczym. Pomimo utrzymania nominalnych wartości mocy i momentu maksymalnego silnik charakteryzował się większą elastycznością. W 1989 roku w samochodzie zastosowano nowoczesny, jak na owe czasy, silnik z głowicą wyposażoną w 4 zawory na cylinder. Stopień sprężania został zwiększony do 9.3:1. Pojemność skokowa wynosiła nadal 2226 cm³ natomiast przeprowadzone modyfikacje pozwoliły osiągnąć moc maksymalną 220 KM oraz 309 Nm momentu obrotowego. Silnik ten nosił symbol RR i był montowany do końca produkcji modelu Quattro w 1991 roku.

Układ przeniesienia napędu

Audi Quattro 4
Tylna przekładnia główna wraz z mechanizmem różnicowym

Samochód swą sławę zawdzięcza głównie zastosowaniu napędu na 4 koła. Dotychczas podstawową przyczyną limitującą zastosowanie tego typu napędu w samochodach osobowych była ich rozległość i skomplikowanie. Inżynierom Audi udało się uprościć sposób dostarczania napędu do przedniej osi poprzez zastosowanie drążonego wałka skrzyni biegów połączonego z obudową centralnego mechanizmu różnicowego. W wałku tym znajdował się wał napędowy dostarczający moment obrotowy do przedniej osi. Centralny mechanizm różnicowy znajdował się wówczas w tylnej części skrzyni biegów, w prosty sposób łącząc się z wałem napędowym biegnącym to tylnej osi. Rozwiązanie to pozwoliło wyposażyć samochód w stały napęd na 4 koła oraz trzy mechanizmy różnicowe. Przez kilka pierwszych lat produkcji samochód wyposażony był w ręcznie blokowany centralny mechanizm różnicowy ze stożkowymi kołami zębatymi

Audi Quattro 5
Sposób przenoszenia napędu na przednią oś. 1 – drążony wałek skrzyni biegów; 2 – wał napędowy biegnący w przód samochodu

We wrześniu 1987 mechanizm ten został zastąpiony mechanizmem różnicowym typu Torsen, konstrukcji amerykańskiej firmy. Mechanizm ten dzięki swej charakterystyce mógł przekazać do 3 razy większy moment obrotowy na oś samochodu o większej przyczepności. Dodatkowo mechanizm ten to w pełni mechaniczna konstrukcja nie wymagająca stosowania żadnego sterowania elektronicznego. Do dziś mechanizmy typu Torsen są wizytówką Audi z napędem na 4 koła. Od tego czasu powstały jego trzy odmiany Torsen typ A, B i C.

Audi Quattro w sporcie

Audi Quattro 6
Audi Quattro na trasie rajdu Portugali

To właśnie Audi Quattro zawdzięczamy rajdową rewolucję lat osiemdziesiątych. Startując w pierwszym rajdzie w 1980 roku, w Audi Quattro od razu dostrzeżono niesamowite możliwości jakie daje napęd na 4 koła na rajdowych trasach. W egzemplarzach przygotowanych do startów w rajdach moc silnika została zwiększona do około 300KM. Początkiem lat osiemdziesiątych takie parametry pozwalały odnosić sukcesy, jednak samochód ten miał również wady: był zbyt długi i ciężki. Ciągły rozwój konkurencyjnych samochodów wymuszał na konstruktorach Audi wprowadzanie modyfikacji. W 1983 roku wprowadzono wersję A1 z silnikiem o mocy 350KM, a rok później wersję A2. Pomimo kilku wygranych rajdów modyfikacje te nie pozwalały utrzymywać tempa mocnych rywali grupy B. Peugeot oraz Lancia startowały samochodami z centralnie umieszczonymi silnikami budowanymi od podstaw jako rajdówki grupy B, podczas gdy Audi wciąż bazowało na samochodzie seryjnym. Mimo to w 1983 roku Stig Blomqvist za kierownicą Quattro sięgnął po tytuł rajdowego mistrza świata. Wiadomo jednak było, że należy wykonać bardziej zdecydowany ruch.

Audi Quattro 7
Audi Sport Quattro w cywilnej wersji zbudowanej w celu uzyskania homologacji rajdowej; wyprodukowany tylko 224 egzemplarze

W 1984 roku Audi zaprezentowało nowy samochód o nazwie Sport Quattro. Różnice w porównaniu do seryjnego Quattro były spore, można powiedzieć wręcz, że jest to nowy samochód nawiązujący swoim wyglądem do Quattro. Najbardziej zauważalną różnicą, w Sport Quattro, było skrócenie rozstawu osi aż o 320 mm, poprawiając w ten sposób zwinność prowadzenia. Maska samochodu pozostała bardzo długa przez co samochód zyskał trochę dziwne proporcje. Zwiększono również kąt pochylenia przedniej szyby oraz część elementów nadwozia wykonano kewlaru, włókna szkalnego i aluminium. Zdecydowano się natomiast pozostawić silnik przed przednią osią, co niestety negatywnie wpływało na prowadzenie samochodu, zwiększając skłonność do podsterowności. W samochodzie zastosowano silnik z 20 zaworową głowicą o pojemności skokowej wynoszącej 2133 ccm, która pozwalała zmieścić się w regulaminowym limicie 3 litrów dla silników wolnossących lub mnożniku 1.4 dla silników turbo. Jednostka ta w samochodach rajdowych osiągała oficjalnie około 450 KM. W celu uzyskania homologacji Audi wyprodukowało 224 egzemplarze Sport Quattro przeznaczonych do sprzedaży dla klientów indywidualnych.

Audi Quattro 8
Audi Sport Quattro S1 rallycar z 1986 roku; najmocniejsza i najbardziej zmodyfikowana wersja rajdowa

Ciągła rywalizacji z Peugeotem 205 T16 wymusiła kolejne zmiany owocujące wprowadzeniem w 1985 roku modelu Sport Quattro S1. W samochodzie zastosowano wiele modyfikacji aerodynamicznych nadwozia wyposażając go w duży przedni i tylny spojler. W celu poprawienia balansu masy chłodnice, akumulator oraz inne urządzenia pomocnicze przeniesiono do tylnej części samochodu. Pod maskę trafił silnik o oficjalnej mocy 500 KM. Zastosowanie dużej turbosprężarki wymusiło wprowadzenie systemu podtrzymania turbo, który powodował bardzo agresywny dźwięk silnika, kochany przez rajdowych kibiców. Największą innowacją wprowadzoną przez Audi w rajdowym modelu Sport Quattro było zastosowanie dwusprzęgłowej, zautomatyzowanej skrzyni biegów. Rozwiązanie to jednak wycofano po kilku startach. Moc 500 KM wciąż okazała się jednak niewystarczająca dla potężnej grupy B i w 1986 roku zaprezentowano model o mocy aż 600 KM. W tym samym roku Audi ogłosiło wycofanie się ze sportów motorowych. Jako jedną z przyczyn wymienia się tragiczny wypadek na trasie rajdu Portugali, na którym rozpędzony Ford RS2000 wjechał w grupę kibiców. Audi Quattro w trakcie swojej sportowej kariery było prowadzone przez prawdziwe rajdowe legendy, wśród których wymienić można nazwiska takie jak Hannu Mikkola, Walter Röhrl, Michele Mouton oraz Stig Blomqvist. To dzięki ich odwadze możliwym było budowanie niesamowicie mocnych samochodów grupy B.

Dane techniczne

Audi Quattro
wersja silnika WR MB RR
pojemność skokowa 2144 ccm 2226 ccm 2226 ccm
układ rozrządu SOHC 10V SOHC 10V DOHC 20V
stopień sprężania 7.0:1 8.6:1 9.3:1
moc maksymalna 200 KM przy 5500 obr/min 200 KM 220 KM przy 5700 obr/min
maksymalny moment obrotowy 284 Nm przy 3500 obr/min b.d. 309 Nm przy 1950 obr/min
prędkość maksymalna 220 km/h 220 km/h 230 km/h
przyspieszenie od 0 do 100 km/h 7.1 sek. b.d. 6.3 sek.
długość 440,4 cm
szerokość 172,3 cm
wysokość 134,4 cm
rozstaw osi 252,4 cm
masa własna 1290 kg

Redakcja magazyn-motoryzacyjny.pl

Pasjonat motoryzacji, od lat związany z samochodami. W wolnym czasie fan Roberta Kubicy i formuły 1. Uwielbia mocne "muscle cars" jak również nowoczesne samochody elektryczne. Ukończył Politechnikę Wrocławską na wydziale Mechaniczno-Energetycznym.

Podobne artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button